• Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą wnieść sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia, określonych w art. 2 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, jeżeli opinia albo orzeczenie ma wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa. Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za pośrednictwem Rzecznika Praw Pacjenta, w terminie 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta.

Prawo do wniesienia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza dotyczy sytuacji, gdy opinia lub orzeczenie stwierdzające pewien stan faktyczny ma wpływ na realizację praw i obowiązków pacjenta, a on sam się z tą opinią lub orzeczeniem nie zgadza. Przekładem powyższego może być opinia w sprawie legalnej aborcji, istnienia przeciwskazań do korzystania z danego rodzaju świadczeń zdrowotnych w danym uzdrowisku, przeciwskazań do wykonania obowiązku szczepienia ochronnego itp.
Sprzeciw wymaga uzasadnienia, w tym wskazania przepisu prawa, z którego wynikają prawa lub obowiązki pacjenta. Jeżeli sprzeciw nie zawiera wskazania przepisu prawa, jest on zwracany osobie, która go wniosła.
Komisja Lekarska na podstawie dokumentacji medycznej oraz, w miarę potrzeby, po przeprowadzeniu badania pacjenta, powinna wydać orzeczenie niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia sprzeciwu. Orzeczenie to jest ostateczne – nie przysługuje od niego odwołanie.
W skład Komisji Lekarskiej wchodzi trzech lekarzy powołanych przez Rzecznika Praw Pacjenta z listy, o której mowa w art. 32 ust. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, w tym dwóch tej samej specjalności, co lekarz, który wydał opinię albo orzeczenie.
W przypadku, gdy od opinii albo orzeczenia przysługuje inna droga odwoławcza, prawo do wniesienia sprzeciwu nie przysługuje. Dotyczy to, m.in. orzeczenia o niepełnosprawności.