Od wejścia w życie ustawy implementującej dyrektywę transgraniczną wyjeżdżający lub zamieszkujący w innym państwie UE pacjent polski będzie mógł korzystać ze świadczeń zdrowotnych udzielanych w dwóch odrębnych systemach prawnych:
- w ramach unijnej koordynacji systemów zabezpieczenia zdrowotnego dostępnej od dnia przystąpienia Polski do UE, albo
- w ramach opieki zdrowotnej udzielonej zgodnie z postanowieniami dyrektywy transgranicznej oraz ustawy implementującej dyrektywę transgraniczną
Każdy z tych systemów rządzi się odmiennymi prawami i nakłada różne obowiązki na osoby z nich korzystające. Wybór systemu, zgodnie z którym będą udzielane świadczenia zdrowotne w państwach UE pozostaje w gestii pacjenta. Przed skorzystaniem z leczenia za granicą warto zapoznać się z zasadami jego udzielania zarówno w oparciu o przepisy koordynacji, jak i na podstawie dyrektywy transgranicznej. Wskazane systemy różnią się od siebie, dlatego istotne jest, aby pacjent miał świadomość tego jakie prawa i obowiązki z nich wynikają.
SYSTEM KOORDYNACJI |
OPIEKA ZDROWOTNA W RAMACH DYREKTYWY TRANSGRANICZNEJ |
PRZEPISY PRAWNE |
|
Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 883/2004 |
|
PAŃSTWA W KTÓRYCH MOŻNA KORZYSTAĆ ZE ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH |
|
oraz państwa EFTA |
Państwa UE oraz państwa EOG UWAGA! Postanowienia dyrektywy transgranicznej nie obowiązują w Szwajcarii. Pacjent polski wyjeżdżający do Szwajcarii może korzystać ze świadczeń zdrowotnych JEDYNIE na zasadach określonych w przepisach o koordynacji |
OSOBY UPRAWNIONE DO KORZYSTANIA ZE ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH |
|
Osoby posiadające prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej mieszkające lub przebywające w innym niż Polska państwie UE/EFTA |
Osoby posiadające prawo do świadczeń zdrowotnych na podstawie przepisów
mieszkających na Cyprze, w Irlandii, Hiszpanii, Portugalii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, którzy korzystają ze świadczeń zdrowotnych z zakresu transgranicznej opieki zdrowotnej na zasadach określonych w aktach prawnych implementujących dyrektywę transgraniczną, obowiązujących w państwach ich zamieszkania Pacjentowi polskiemu mieszkającemu na Cyprze, w Irlandii, Hiszpanii, Portugalii, Szwecji, Wielkiej Brytanii informacji o zasadach korzystania ze świadczeń zdrowotnych udzielanych w ramach transgranicznej opieki zdrowotnej udzielają Krajowe Punkty Kontaktowe działające w ich państwach zamieszkania. Dotyczy to zwłaszcza warunków, jakie należy spełnić w celu uzyskania zwrotu kosztów leczenia. |
ZAKRES PRZYSŁUGUJĄCYCH ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH |
|
ŚWIADCZENIA NIEZBĘDNE ze wskazań medycznych przysługują osobom przebywającym czasowo w innym niż Polska państwie UE/EFTA. Jest to leczenie, które stało się konieczne w czasie pobytu pacjenta w innym państwie UE/EFTA. Było ono niemożliwe do przewidzenia w przed wyjazdem, a konieczność jego udzielenia spowodowana została:
ŚWIADCZENIA W PEŁNYM ZAKRESIE przysługują osobom ubezpieczonym w NFZ, które zamieszkują w innym państwie UE/EFTA. O zakresie tych świadczeń oraz o warunkach ich uzyskiwania decyduje zawsze ustawodawstwo państwa zamieszkania. LECZENIE PLANOWANE ZA GRANICĄ ŚWIADCZENIA Z TYTUŁU WYPADKU PRZY PRACY LUB CHOROBY ZAWODOWEJ Świadczenia zdrowotne związane wyłącznie z leczeniem skutków wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. |
Wszelkie świadczenia zdrowotne gwarantowane zgodnie z ustawodawstwem polskim, bez względu na to, czy ich uzyskanie jest celem pobytu pacjenta w innym państwie UE lub EOG, czy też konieczność ich udzielenia powstała już w czasie pobytu w innym państwie
|
WYMAGANE DOKUMENTY |
|
Przewidziane w unijnych przepisach o koordynacji systemów zabezpieczenia zdrowotnego, wymienione poniżej dokumenty są niezbędne do potwierdzenia prawa do świadczeń zdrowotnych w państwie leczenia innym iż Polska.
Dokumenty te wydaje właściwy oddział wojewódzki NFZ. Pacjent korzystający ze świadczeń w ramach przepisów o koordynacji zobowiązany jest do posiadania odpowiednich unijnych dokumentów potwierdzających jego prawo do leczenia. Jeżeli nie posiada on odpowiedniego dokumentu musi liczyć się z koniecznością opłacenia całkowitych kosztów leczenia bezpośrednio w zagranicznej placówce medycznej, w której ma miejsce leczenie. |
Wymienione poniżej dokumenty są niezbędne do potwierdzenia w Polsce prawa do zwrotu kosztów leczenia poniesionych w innym państwie UE lub państwie EOG. Aby pacjent polski mógł ubiegać się w Narodowym Funduszu Zdrowia o zwrot kosztów leczenia, powinien w tych przypadkach, w których polskie prawo tak wymaga, uzyskać jeszcze przed skorzystaniem z leczenia w innym państwie UE lub państwie EOG odpowiednie polskie dokumenty potwierdzające jego prawo do leczenia:
Pacjent korzystający ze świadczeń w ramach transgranicznej opieki zdrowotnej, który jest zobowiązany do opłacenia całkowitych kosztów leczenia bezpośrednio w zagranicznej placówce medycznej, w której ma miejsce leczenie, musi posiadać odpowiednie wymagane polskim prawem dokumenty, w celu uzyskania w państwie ubezpieczenia zwrotu kosztów leczenia. Katalog tych dokumentów jest różny w zależności od konkretnej sytuacji. Więcej informacji znajduje się w zakładce „Zwrot kosztów świadczeń”. |
PLACÓWKI MEDYCZNE i APTEKI |
|
Są to wyłącznie te placówki medyczne udzielające świadczeń zdrowotnych w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej działającego w państwie leczenia, będącym jednym z państw UE/EFTA. Informację, czy wybrana placówka medyczna lub apteka działa w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej udzielają instytucje ubezpieczeniowe w państwach leczenia oraz same placówki i apteki. |
Są to wszystkie placówki medyczne działające w państwie leczenia, będącym jednym z państw UE lub EOG, tak w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej, jak i placówki medyczne działające poza publicznym systemem opieki zdrowotnej w państwie leczenia. Jeżeli placówką udzielającą pacjentowi polskiemu świadczenia zdrowotne jest placówka działająca poza publicznym systemem opieki zdrowotnej to może on z tych świadczeń skorzystać jedynie w ramach transgranicznej opieki zdrowotnej. Informację, czy wybrana placówka medyczna lub apteka działa w ramach lub poza publicznym systemem opieki zdrowotnej udzielają Krajowe Punkty Kontaktowe działające w państwach leczenia oraz same placówki i apteki. |
KTO PONOSI KOSZTY ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH W PAŃSTWIE LECZENIA I JAKA JEST ICH WYSOKOŚĆ |
|
Co do zasady koszty świadczeń zdrowotnych udzielonych pacjentom polskim w innych państwach UE/EFTA pokrywa NFZ. Pacjent polski pokrywa koszty, tzw. WKŁADU WŁASNEGO, WSPÓŁPŁACENIA, tj. koszty leczenia, które zgodnie z prawem krajowym osoba ubezpieczona w tym państwie pokrywa we własnym zakresie. Pacjent polski jest zobowiązany do pokrycia kosztów swojego leczenia bezpośrednio w placówce medycznej w państwie leczenia w wyjątkowych sytuacjach, np.
|
Pacjent polski zobowiązany jest do pokrycia całkowitych kosztów uzyskanego leczenia poprzez opłacenie rachunków otrzymanych od placówki medycznej, w której ma miejsce leczenie. Może on wystąpić do swojego oddziału wojewódzkiego NFZ z wnioskiem o zwrot poniesionych kosztów, jednak zwrotowi podlega wyłącznie ta część kosztów leczenia, która odpowiada wysokości, jaką podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń zdrowotnych ze środków publicznych (NFZ, MZ, wojewoda) zapłaciłby polskiemu świadczeniodawcy, gdyby leczenie odbyło się w Polsce. Sposób dokonywania obliczeń wysokości finansowania dla danego świadczenia gwarantowanego określa art. 42c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. UWAGA W przypadku, gdy koszt poniesiony przez pacjenta będzie wyższy od stawki zwrotu, różnicę pokrywa pacjent we własnym zakresie. Natomiast, jeżeli koszt rzeczywiście poniesiony przez pacjenta będzie niższy od stawki zwrotu, pacjent odzyska koszty do wysokości, w jakiej rzeczywiście je poniósł. Więcej informacji na temat zasad uzyskiwania zwrotu kosztów znajduje się w zakładce „Zwrot kosztów świadczeń”. |